Rize Belediyesinin kuruluş tarihi ile ilgili elimizde kesin bir bilgi yoktur. İlk olarak 1869 tarihli Trabzon Vilayeti Salnamesinde Rize’de bir belediye meclisi ve belediye reisi olduğu görülmekte ve dolayısıyla biz de Rize Belediyesinin kuruluş tarihi olarak 1869 yılını kabul etmekteyiz.
Osmanlı döneminde 1869 yılından sonra Rize Belediyesi’nde görev yapan başkanların isimleri şu şekildedir:
1- İsmail Efendi (1869-1870)
2- Türüdizade Reşit Ağa (1871-1872)
3- Mehmet Sadık Efendi (1873)
4- Hacı Hüseyin Sabri Efendi (1874-1878)
5- Mehmet Efendi (1879-1880)
6- Tuzcuzade Mahmut Ağa (1881)
7- Hacı Hüseyin Efendi (1888)
8- Hacı Hüseyin Sabri Efendi (1892-1894)
9- Abdülhamit Efendi (1896)
10-Hacı Rauf Efendi (1900-1903)
11- Hacı Şaban Efendi (1904-1905)
12- İsmailzade Tevfik Efendi (…-1917)
1905 tarihinden sonraki dönemde görev yapan kişilerle ilgili yeterli bilgi elimizde mevcut değil. Trabzon Vilayeti Salnameleri sayesinde ilk kurulduğu dönemlerden itibaren görevlilerinin takibini yapabildiğimiz Rize Belediyesinin 1905 yılından Cumhuriyet’in ilan edildiği 1923 tarihleri arasındaki durumu ve görevlilerine dair elimizde pek az bilgi vardır.
1911-1913 yılları arasında Dr. Mehmed Reşid, Lazistan mutasarrıfı olarak şehrimizde görev yapmıştır.1 1911 yılında Lazistan mutasarrıfı olan Dr. Mehmed Reşid, 25 Temmuz 1911’de Rize mutasarrıflığına atandı. Rize kazası bu dönemde Lazistan sancağının merkeziydi. Dr. Mehmed Reşid 10 Eylül 1912’de görevden alındı. 7 Kasım 1912’de yeniden görevine iade edildi. 8 Temmuz 1913’e kadar görevde kaldı. Şair Süleyman Nazif de bu dönemde Trabzon valisidir. Dr. Mehmed Reşid’in Trabzon vilayetiyle yaptığı yazışmalardan görevde olduğu dönemin en öncelikli sorununun asayiş olduğunu öğreniyoruz. Rize’yle ilgili kaynaklarda bu dönemde, il genelinde adları her yerde zulümle anılmakta olan eşkıyalardan söz edilmektedir.
Harşit Çayının doğusuna kadar olan bölge ve Rize 1915-1917 yılları arasında Rus işgali altındadır. Rusların Rize’yi istilası sırasında İsmailzade Tevfik Efendi’nin Rize’de Belediye Reisi olduğunu ve görevde olduğu dönemde vefat ettiğini Tevfik Efendi’nin mezar taşı kitabesinden öğreniyoruz. Vefat tarihi 3 Kânun-i sani 1332 / 16 Ocak 1917’dir. Mezarı Rize Akpınar Köyünde Merkez cami haziresindedir.
İsmailzade Tevfik Efendi’nin mezar taşı kitabesinin transkripti:Huve Gafur’ur-Rahim Milletin için çalış faide beklemeBu meslekte hazz-i manevi duyarsınMükâfatını aldın demekdir. İsmailzade Tevfik Efendi. Cihan muharebesinde Rusların Rize’yi istilasında Belediye reisi iken Terki hayat eyledi. Rahmetullah Sene: 3 Kânun-i sani 1332
